Բրիգամի և կանանց հիվանդանոցի և Հարվարդի Թ.Հ. Չանի հանրային առողջապահության դպրոցի հետազոտողները պարզել են, որ միջերկրածովյան սննդակարգը նվազեցնում է ճանաչողական անկման ռիսկը APOE4 գենի երկու օրինակ կրող մարդկանց մոտ, որը Ալցհայմերի հիվանդության ամենակարևոր գենետիկ գործոնն է: Ուսումնասիրությունը հրապարակվել է Nature Medicine ամսագրում:
Ալցհայմերի հիվանդությունը առաջացնում է հիշողության և այլ ճանաչողական գործառույթների աստիճանական կորուստ: APOE4 տարբերակի մեկ օրինակ կրողներն արդեն իսկ ունեն հիվանդության զարգացման ավելի բարձր ռիսկ, մինչդեռ երկու օրինակ ունեցողները ունեն հիվանդության զարգացման զգալիորեն ավելի բարձր ռիսկ և ավելի ու ավելի են համարվում հիվանդների առանձին գենետիկ ենթախումբ:
Հետազոտողները վերլուծել են ԱՄՆ-ում երկարաժամկետ ուսումնասիրությունների ավելի քան 5500 մասնակիցների տվյալները, որոնց հետևել են մինչև 34 տարի: Ուսումնասիրության սկզբում արյան նմուշներ են վերցվել գենետիկական վերլուծության և 401 մետաբոլիտների մակարդակի չափման համար: Գրանցվել են նաև սննդային սովորությունները, այդ թվում՝ միջերկրածովյան սննդակարգին հետևելը:
Արդյունքները ցույց տվեցին, որ APOE4-ի երկու օրինակ կրողների մոտ որոշակի լիպիդների՝ խոլեստերինի և սֆինգոմիելինի բարձր մակարդակները ավելի ուժեղ կապված էին դեմենցիայի առաջացման ռիսկի բարձրացման հետ։ Հակառակը, այլ ճարպերի, ինչպիսիք են գլիցերիդները, բարձր մակարդակը նվազեցնում էր ռիսկը, բայց միայն այս գենետիկ խմբում։
Սննդակարգի ազդեցությունը հատկապես նշանակալի էր։ APOE4 կրողների մոտ միջերկրածովյան դիետայի պաշտպանիչ ազդեցության գրեթե 40%-ը բացատրվում էր հիմնական մետաբոլիտների վրա դրա դրական ազդեցությամբ։ Այս դիետան առավել արդյունավետ է ամենամեծ գենետիկ նախատրամադրվածություն ունեցող անհատների մոտ։
Ապագայում հետազոտողները նախատեսում են ուսումնասիրել, թե արդյոք հնարավոր է հատուկ ազդել առանձին մետաբոլիտների վրա դիետայի կամ այլ միջամտությունների միջոցով՝ անհատապես նվազեցնելու ճանաչողական խանգարման ռիսկը։
Թարգմանությունը՝ Euromedia24.com-ի