Euromedia24 on Play Store Euromedia24 on App Sore
BNB

$686.94

BTC

$117804

ADA

$0.696527

ETH

$2996.51

SOL

$163.97

27 °

Yerevan

28 °

Moscow

40 °

Dubai

22 °

London

34 °

Beijing

18 °

Brussels

22 °

Rome

22 °

Madrid

BNB

$686.94

BTC

$117804

ADA

$0.696527

ETH

$2996.51

SOL

$163.97

27 °

Yerevan

28 °

Moscow

40 °

Dubai

22 °

London

34 °

Beijing

18 °

Brussels

22 °

Rome

22 °

Madrid

Վիճակագրական կոմիտեն պարզաբանել է տնտեսական ակտիվության ցուցանիշների վերանայումները


Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ ազատական տնտեսակարգով երկրներում ռեսպոնդենտները հաճախ են հաշվետու ժամանակաշրջանին վերաբերող նախնական ամփոփումները հաջորդող ժամանակաշրջանում ենթարկում ճշգրտումների կամ վերանայումների, ապա այդպիսի տվյալները որակվում են որպես նախնական, իսկ վիճակագրական թողարկումները՝ որպես վիճակագրական տվյալների նախնական թողարկումներ, ըստ օրենքի, որոնք հետագայում ենթակա են վերանայման պաշտոնական վիճակագրություն արտադրողների կողմից։ Այս մասին հայտնեցին ՀՀ վիճակագրական կոմիտեից։

Դեռևս հունվարի 31-ին, երբ Վիճակագրական կոմիտեն հրապարակեց «ՀՀ սոցիալ–տնտեսական վիճակը բնութագրող ընթացիկ-օպերատիվ ամփոփմամբ ստացված նախնական հիմնական մակրոտնտեսական ցուցանիշները» 2024թ. դեկտեմբերի արդյունքներով մամուլի հաղորդագրությունը, նախկին վարչապետ Հրանտ Բագրատյանն իր ֆեյսբուքյան էջում հարցադրում արեց, թե որևիցե մեկը կբացատրի, որ եթե 2024թ. հունվար-նոյեմբերի տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը 2023թ. հունվար նոյեմբերի համեմատ հավելաճը 7.4% էր և 2024թ. դեկտեմբերը 2023-ի նկատմամբ՝ 4.7%, ապա ինչպես է 2024թ. հունվար-դեկտեմբերը 2023թ. հունվար-դեկտեմբերի նկատմամբ կազմել 8%։ Փետրվարի 28-ին Ազգային ժողովում կազմակերպված քննարկումների ժամանակ նա նորից անդրադարձավ այդ հարցին, այս անգամ մեղադրանք ներկայացնելով, որ թվերի փոփոխություններ են կատարվում՝ խախտելով վիճակագրության մասին օրենքը։ 

Խնդիրը պարզաբանել է ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի մակրոտնտեսական ցուցանիշների և ազգային հաշիվների բաժնի պետ Լուսյա Խաչատրյանը. «Նախ ս․թ․ հունվարի 31-ին հրապարակված Ձեր կողմից նշված հաղորդագրության մեջ, բոլոր էջերում, «1.» հղման ներքո նշված է տնտեսական ակտիվության ցուցանիշի (ՏԱՑ) ամսական ցուցանիշների վերանայման հիմքը։ Այն է՝ «Ցուցանիշների փոփոխությունները պայմանավորված են տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտի ծառայությունների վարչական ռեգիստր վարող Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարության կողմից 2024թ.-ի տվյալների 30.01.2025թ.-ի դրությամբ ճշգրտմամբ», ինչի արդյունքում նախ վերանայվել են «Ծառայության» բոլոր ամիսների ցուցանիշները, որի հիման վրա էլ վերահաշվարկվել են ՏԱՑ–ի ցուցանիշները։


Անդրադառնալով «Պաշտոնական վիճակագրության մասին» օրենսդրության պահպանմանը, նախ, հարկ է նշել, որ Հայաստանի Հանրապետության օրենքը մշակվել է ՄԱԿ–ի մոդելային օրենքին համապատասխան, որի հեղինակային խմբում ներառված ՄԱԿ–ի, ՄԱԿ–ի Եվրոպական տնտեսական հանձնաժողովի, Եվրոստատի և Եվրոպայի Ազատ առևտրի ասոցիացիայի միջազգային փորձագետներից զատ, որպես ազգային փորձագետ, ընդգրկվել էր նաև վիճակագրական կոմիտեի (Արմստատի) նախագահ Ստեփան Մնացականյանը։ Օրենքի հոդված 4-ի մաս 1-ի 13)-րդ կետով սահմանված է, թե ինչ է նշանակում վերանայված վիճակագրությունը։ Դա ռեսպոնդենտների կողմից կատարած ճշգրտումների (փոփոխությունների) արդյունքում տարածված պաշտոնական վիճակագրության վերանայումն է։ Տվյալ դեպքում ռեսպոնդենտը վարչական ռեգիստր վարող Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարությունն է։ Նույն տեղում 4)-րդ կետով սահմանված է, թե ինչ են վարչական տվյալները։ Այն է՝ «Տվյալներ, որոնք հավաքված են վարչական նպատակներով պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների, Հայաստանի Հանրապետության կենտրոնական բանկի կողմից կամ նրանց անունից, որոնք այլ են, քան պաշտոնական վիճակագրության արտադրողներինը, և որոնց հավաքման իրավական հիմքն այլ է, քան վիճակագրական օրենսդրությունը»։ 

Տվյալների հավաքման գործընթացում ռեսպոնդենտների հետ հարաբերություններին վերաբերող դրույթները սահմանված են 19-րդ հոդվածում, իսկ վարչական տվյալների հասանելիության մասին դրույթները՝ 20-րդ հոդվածում։ «Վիճակագրական տվյալների տարածումը» խորագրով 31-րդ հոդվածի 5-րդ մասով սահմանված է, որ «Տարածված պաշտոնական վիճակագրության մեջ հայտնաբերված սխալները ենթակա են ուղղման, իսկ ուղղումները հրապարակվում և հաղորդվում են օգտագործողներին հնարավորինս սեղմ ժամկետում»։ 

Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ ազատական տնտեսակարգով երկրներում ռեսպոնդենտները հաճախ են հաշվետու ժամանակաշրջանին վերաբերող նախնական ամփոփումները հաջորդող ժամանակաշրջանում ենթարկում ճշգրտումների կամ վերանայումների, ապա այդպիսի տվյալները որակվում են որպես նախնական, իսկ վիճակագրական թողարկումները՝ որպես վիճակագրական տվյալների նախնական թողարկումներ։ Դրանով պայմանավորված, «Տարածման քաղաքականությունը» խորագրով հոդված 32-ի մաս 2-ով սահմանված է, որ «Վիճակագրական տվյալների նախնական թողարկումները, որոնք հետագայում ենթակա են վերանայման պաշտոնական վիճակագրություն արտադրողների կողմից, հստակ մատնանշվում են որպես այդպիսին»։

Ուստի հաշվետու տարվա ընթացքում վիճակագրական բոլոր ամսական թողարկումները համարվում են նախնական, ինչպես որ նշված է խնդրո առարկա մամուլի հաղորդագրության խորագրում։ Անգամ յուրաքանչյուր օրացուցային տարվա համար, նախորդ տարվա դեկտեմբերին հրապարակվող «Վիճակագրական ցուցանիշների տարեկան թողարկման օրացույցում» «Ընթացիկ կարգավիճակը» սյունակում յուրաքանչյուր ցուցանիշի դիմաց նշվում է այդ ցուցանիշի բնույթը՝ նախնական, օպերատիվ, ճշգրտված և վերջնական։ Նույն կերպ, յուրաքանչյուր տարի հրապարակվում է նաև ՀՆԱ–ի վերանայման ժամանակացույցը տվյալ տարվա համար։

Այնպես որ, եթե որևիցե ռեսպոնդենտ, այդ թվում՝ վարչական ռեգիստր վարող պետական մարմին, կատարել է ճշգրտումներ, ապա Արմստատը պարտավոր է հնարավորին սեղմ ժամկետում վերանայել համապատասխան ցուցանիշը՝ այդ մասին պաշտոնական վիճակագրության օգտագործողներին հաղորդելով համապատասխան հրապարակման մեջ (բացառությամբ վերանայումների օրացույցով սահմանված դեպքերի)։

Լրահոս

Սպիտակ տունը Թրամփին «Սուպերմենի հագուստ է հագցրել» (լուսանկար)
Աշտարակ քաղաքի Երևանյան փողոցի տներից մեկի տանիքում հրդեհ է բռնկվել
ԵՄ-ն կոչ է արել Երևանին և Բաքվին արագացնել խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման գործընթացը (տեսանյութ)
Ռազմաբազայում վրա են հասել կրակոցի ձայներից․ 23-ամյա զինծառայողի վիճակը ծայրահեղ ծանր է
Նեթանյահուն հույս ունի շուտով խաղաղություն հաստատել արաբական մի շարք երկրների հետ
Կարևոր
Ռուբեն Վարդանյանի իրավnւնքները կոպտորեն խախտվում են. Սիրանուշ Սահակյան
Ռոբերտ Քոչարյանը նոր հայցադիմում է ներկայացրել Ալեն Սիմոնյանի դեմ
«Տաշիր պիցցա» ցանցի տնօրենը կալանավորվել է
«Հրապարակ». Իրավական աբսուրդ՝ դատախազի մասնակցությամբ
«Հրապարակ». Դավիթ Գալստյանն ու 590 հազար դոլար հափշտակածը՝ նույն խցում
«Ժողովուրդ». Լեւոն Քոչարյանի օգնականը բացատրություն է ներկայացրել
«Իրավունք». Փաշինյանը նոր հանձնարարական է իջեցրել
Ձեր ընկալմամբ բռնության դրսեւորումները համարվում են «բնականոն աշխատանք». Լեւոն Քոչարյանի օգնականը բացատրություն է ներկայացրել. «Ժողովուրդ»
Սպառողական զամբյուղի մթերքներն ամռան շեմին կրկին թանկացել են. «Ժողովուրդ»
Էջմիածնի նախկին քաղաքապետը հարցաքննվել է. Գասպարյանի ընտանիքի շուրջ գործընթացներ կսկսվեն. «Ժողովուրդ»
Արցախի դիմաց 5 միլիարդը առաջինն ինձ են առաջարկել. Աշոտ Գրիգորյանը սենսացիոն բացահայտումներ է անում (տեսանյութ)
ԱՄՆ-ն աջակցում է Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության ձգտմանը. Պետդեպարտամենտ
Էդվարդ Ասրյանն ընդունել է Բրունսումում ՆԱՏՕ-ի դաշնակցային միացյալ ուժերի հրամանատարության հրամանատարի տեղակալ, գեներալ-լեյտենանտ Ջոն Միդին
Ֆրանսիական դատարանը արդարացրել է լրագրողին, որը հայտարարել էր, որ Մակրոնի կինը փոխել է սեռը
Բաքվում ադրբեջանցիներ են ձերբակալվել՝ «Վագներ»-ին անդամակցելու գործով

Լրացուցիչ նորություններ

...

Ռուբեն Վարդանյանի իրավnւնքները կոպտորեն խախտվում են. Սիրանուշ Սահակյան

Սառնաղբյուրցի երիտասարդը բակում կանեփ էր աճեցրել. նախաձեռնվել է քրեական վարույթ

Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն ընդունեց ԱՄՆ Հայոց Արևելյան թեմի ուխտավորներին

Եկեղեցի Իշխանություն սկանդալ. քաղաքացիների կարծիքը իրավապահների Վեհարան մտնելու հարցի շուրջ (տեսանյութ)

86 հազար ԱՄՆ դոլարին համարժեք դրամ է փոխանցվել Վերականգնված միջոցների միասնական հաշվին՝ որպես պետությանը պատճառված վնասի վերականգնում. Գլխավոր դատախազություն

ՊՆ Երևան քաղաքի ՌՈ պետի տեղակալին քիչ առաջ Հակակոռուպցիոն կոմիտեն ձերբակալել է

Սլովակիան արգելափակեց Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցների փաթեթը․ Հութիները հարձակվել են Թել Ավիվի վրա (տեսանյութ)

Կողոպուտ կատարած 49-ամյա կինը ներկայացվել է նախաքննական մարմին․ գողոնը հայտնաբերվել է

Գեղամ Մանուկյանի բնակարանում խուզարկության վերաբերյալ սկսվել է ուսումնասիրություն․ ՄԻՊ

Այս պահին արգելում են Տարոն Մանուկյանին տեսակցել․ փաստաբան

Հուլիսի 10-ին և 11-ին գազ չի լինի՝ հանրապետության տասնյակ հասցեներում

«Սևան» ազգային պարկին կվերադարձվի 15 հազար քմ մակերեսով հողամաս (տեսանյութ)

Համայնքային ոստիկանության Վարդենիսի բաժնում արձանագրվել են ապօրինի զենք-զինամթերքի կամավոր հանձնման դեպքեր

Քաղաքացին Արավուս գյուղի վարչական տարածքում մեծ քանակությամբ զենք-զինամթերք էր թողել

Թոշակառուի տնամերձում հայտնաբերվել է կանեփի 276 ցողուն․ Մուշի համայնքային ոստիկանների բացահայտումը

Երեկ ականանետային կրակոցի պայթյունի հետևանքով տուժածների կյանքին վտանգ չի սպառնում․ ՊՆ

Տեր Զաքարիա Ավետիսը դիմել է ԱԱԾ և ոստիկանության սպաներին

Երիտասարդները գողության պահին ձերբակալվել են

Գազ չի լինի հարյուրավոր հասցեներում՝ հուլիսի 9-ին, 10-ին և 11-ին

Շա՜տ մտածեցի Հայաստան գալու մասին, սակայն ձերբակալությունները չեն քաջալերում ինձ քայլերս ուղղելու դեպի հայրենիք. ամո՛թ է, հազա՜ր ամոթ. Արամ Ա կաթողիկոս